Του Μπάμπη Γιαννακίδη

Χίος, Σάμος, Λέρος, Σπιναλόγκα, Αγία Βαρβάρα (Αθηνών): πέντε περιοχές που το αόρατο νήμα της ιστορίας τις έδεσε, τόσο μεταξύ τους, όσο και με τ’ όνομα ενός Νορβηγού επιστήμονα, του γιατρού Γκέρχαρντ Αρμάουερ Χάνσεν που το 1873 ταυτοποίησε το μυκοβακτήριο της λέπρας ως αίτιο της ασθένειας.

ΣΠΙΝΑΛΟΓΚΑ

Πρόκειται για έξι περιοχές όπου, σε σχετικά πρόσφατους καιρούς, λειτούργησαν λεπροκομεία. Είναι χώροι του χθες που έφθασαν στο σήμερα και ως μνημεία πλέον, υπενθυμίζουν σε όλους μια ξεχασμένη νόσο από την οποία υπέφεραν πολλοί άνθρωποι, διαφόρων ηλικιών, άνθρωποι που στιγματίστηκαν σκληρά και απομονώθηκαν από την κοινωνία. 

Τα πέντε λεπροκομεία και τους χώρους τους, επισκέφθηκαν και... φωτογράφησαν τέσσερις νέοι άνθρωποι που εργάζονται ως επαγγελματίες στο χώρο της Υγείας: Η Ευαγγελία Μεϊμέτη, νοσηλεύτρια στην 1η Υγειονομική Περιφέρεια Αττικής, ο Σωτήρης Πατσατζάκης παθολόγος - εντατικολόγος στο νοσοκομείο Καβάλας, ο Κωνσταντίνος Καρόζης παθολόγος - λοιμωξιολόγος στο 424 Στρατιωτικό νοσοκομείο Θεσσαλονίκης και η Χαρίκλεια Λούπα παθολόγος - λοιμωξιολόγος στο νοσοκομείο Αμαλία Φλέμιγκ στην Αθήνα.

ΧΙΟΣ

“ Με συντροφιά τη φωτογραφική μας μηχανή ξεκινήσαμε ένα δύσκολο ταξίδι στο χρόνο, με στόχο να απαθανατίσουμε όλα τα κτήρια που φιλοξένησαν ασθενείς που νοσούσαν από μια ξεχασμένη νόσο σήμερα, τη Νόσο του Χάνσεν” λένε οι ίδιοι με αφορμή την ολιγοήμερη έκθεση φωτογραφίας που “ έστησαν” (και) στη Θεσσαλονίκη υπό τον τίτλο “ Μνήμες από τα χρόνια του Χάνσεν” (σ.σ. ανάλογες εκθέσεις διοργανώθηκαν σε Αθήνα και Σπιναλόγκα). 

Στην έκθεση που εγκαινιάστηκε στις 13 Σεπτεμβρίου και ολοκληρώνεται στις 20 Σεπτεμβρίου, παρουσιάζονται 50 φωτογραφίες από τα πέντε λεπροκομεία. Η έκθεση φιλοξενείται στο Συνεδριακό Κέντρο της Τράπεζας Πειραιώς, στην οδό Κατούνη 12-14, Λαδάδικα (10πμ-5μμ).
Εκεί μπορεί κάποιος να προμηθευτεί και το σχετικό φωτογραφικό λεύκωμα «Μνήμες από τα χρόνια του Χάνσεν», 112 σελίδων από τον εκδοτικό οίκο Λιβάνη. Τη δύναμη των φωτογραφιών ενισχύει με κείμενά της η ιστορικός Νίκη Παπαβραμίδου.

ΣΑΜΟΣ

“ Πρόκειται για κληρονομιά που σε λίγα χρόνια ίσως να είναι άγνωστη στις νέες γενεές, διότι δυστυχώς πολλά από αυτά τα ιδρύματα καταστρέφονται και βανδαλίζονται καθημερινά”, σχολιάζουν οι τέσσερις φωτογράφοι. Αξιοποιώντας τα ιστορικά στοιχεία που “ συνοδεύουν” την έκθεση, καταγράφουμε εδώ πως το πρώτο λεπροκομείο στην Ελλάδα είναι αυτό της Χίου. Ιδρύθηκε στα τέλη του 14ου αιώνα από τους Γενουάτες. Κατά την καταστροφή του 1822, οι ασθενείς, όπως και οι υπόλοιποι κάτοικοι του νησιού, σφαγιάστηκαν. Επαναλειτούργησε μετά το 1831. Το 2011 χαρακτηρίστηκε ως διατηρητέο μνημείο.

“ Μέσα από το φωτογραφικό οδοιπορικό επικαλούμαστε τη συλλογική μνήμη. Τα λεπροκομεία είναι ένα κομμάτι της ιστορίας μας που δεν πρέπει να λησμονούμε” λένε οι φωτογράφοι και για... φινάλε επικαλούνται τα λόγια του Γάλλου ανθρωπιστή και ιεραπόστολου του 20ου αιώνα, Ραούλ Φολλερώ: “ Η λέπρα νικήθηκε, όχι όμως το στίγμα”.

ΛΕΡΟΣ

Κεντρική φωτογραφία: ΑΘΗΝΑ