Με επιστολή προς τον αναπληρωτή υπουργό Οικονομικών κ. Ν. Παπαθανάση, ο δήμαρχος Αθηναίων κ. Χάρης Δούκας, διερωτάται «ποιος αποφάσισε ότι οι μονάδες επεξεργασίας της Αττικής δεν θα πάρουν χρηματοδοτήσεις από το τρέχον ΕΣΠΑ».
Αναλυτικά η επιστολή του κ. Δούκα
Κύριε Πρόεδρε,
«Οι πρόσφατες εξελίξεις σε σχέση με την εξοντωτική επιβολή του τέλους ταφής στους Δήμους της Αττικής για το 2025 έφεραν ξανά στο προσκήνιο το ρόλο του ΕΟΑΝ στο συγκεκριμένο θέμα. Σύμφωνα με όλα τα δεδομένα που είναι διαθέσιμα, ο ΕΟΑΝ πρέπει να έχει ήδη εισπράξει ένα ποσό άνω των 130 εκ. ευρώ από το τέλος ταφής για τα έτη 2022, 2023.
Σύμφωνα με το άρθρο 38 του Ν. 4819/2021 (άρθρο 38), όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 110 του Ν. 5043/2023, το τέλος ταφής αποδίδεται από τους υπόχρεους Φορείς Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΦοΔΣΑ) σε ειδικό λογαριασμό που ο ΕΟΑΝ τηρεί για το σκοπό αυτόν και διατίθεται, με βάση τα ειδικά χρηματοδοτικά προγράμματα που εκπονεί και τα οποία εγκρίνονται από τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Με τα προγράμματα αυτά μπορεί να χρηματοδοτούνται δράσεις των Ο.Τ.Α. α’ βαθμού και των ΦοΔΣΑ με σκοπό την ενίσχυση δράσεων πρόληψης, χωριστής συλλογής και ανακύκλωσης αστικών αποβλήτων, καθώς και την εν γένει αναβάθμιση του περιβάλλοντος.

Κατά συνέπεια, το γεγονός ότι από το 2022 έως σήμερα ο ΕΟΑΝ δεν έχει προβεί στην εκπόνηση των ειδικών χρηματοδοτικών προγραμμάτων, με δικαιούχους Δήμους ή/και ΦοΔΣΑ, αποτελεί σαφή καταστρατήγηση των προβλέψεων του νόμου. Η ήδη περιορισμένη ρευστότητα των Ο.Τ.Α περιορίζεται ακόμα περισσότερο χωρίς να εκπληρώνεται ο βασικός σκοπός του νόμου που είναι η ενίσχυση της ανακύκλωσης στο επίπεδο των Δήμων.
Κατά συνέπεια θέτουμε τα ακόλουθα εύλογα ερωτήματα:
Γιατί καθυστερούν δύο τουλάχιστον χρόνια οι σχετικές διαδικασίες εκπόνησης των ειδικών χρηματοδοτικών προγραμμάτων που προβλέπει ο νόμος;
Ποιες ενέργειες έχουν γίνει από τον ΕΟΑΝ και το συναρμόδιο Υπουργείο για την εκπόνηση των ειδικών χρηματοδοτικών προγραμμάτων που προβλέπονται σε σχέση με το τέλος ταφής;
Ποιες θα είναι οι χρηματοδοτούμενες δράσεις;
Πόσα χρήματα από τα τέλη ταφής που έχουν αποδώσει οι δήμοι θα αφορούν τα ειδικά χρηματοδοτικά προγράμματα; Τι θα γίνει με τα χρήματα που συνεχίζουν να δίνουν οι δήμοι;
Σημειώνουμε επίσης ότι κομβικό θέμα αποτελεί και το ποιοι θα είναι οι τελικοί δικαιούχοι των εν λόγω προγραμμάτων. Σύμφωνα με όσα έχουν επανειλημμένως ανακοινωθεί από τον ΓΓ Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων κ. Μανώλη Γραφάκο, η πρόθεση της κυβέρνησης είναι το σύνολο των πόρων του τέλους ταφής να αποδοθεί στους ΦοΔΣΑ.
Σε περίπτωση που επιβεβαιωθεί κάτι τέτοιο, επισημαίνουμε ότι ο αποκλεισμός των δήμων ως δικαιούχων από τα έργα που θα χρηματοδοτηθούν από το τέλος ταφής αποτελεί σαφή παράβαση του νόμου που ρητά ορίζει ότι μπορεί να χρηματοδοτούνται δράσεις των Ο.Τ.Α α’ βαθμού και των ΦοΔΣΑ και δεν πρόκειται να γίνει αποδεκτός από τους δήμους της χώρας.
Τέλος, σας προτείνουμε πως με δεδομένο ότι η απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας σχετικά με την προσφυγή της ΚΕΔΕ και 164 δήμων κατά της επιβολής του τέλους ταφής αναμένεται έως τα μέσα Μαρτίου 2025 (δηλαδή εντός 50-60 ημερών), είναι σκόπιμο να αποφευχθεί κάθε ενέργεια που δημιουργεί τετελεσμένα πριν την έκδοση της σχετικής απόφασης». 

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ