Η ΕΙΚΟΝΑ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣ ΩΣ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΟΥ ΠΡΟΟΡΙΣΜΟΥ

ΟΠΩΣ ΤΗΝ ΑΝΤΙΛΑΜΒΑΝΟΝΤΑΙ ΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ

Ροδούλα Τσιότσου

Καθηγήτρια 

Διευθύντρια Εργαστηρίου Μάρκετινγκ MARLAB

Τμήμα Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων

Πανεπιστήμιο Μακεδονίας.

Σκοπός της έρευνας ήταν να εξεταστεί ο τρόπος με τον οποίο οι έλληνες αντιλαμβάνονται την Τουρκία ως τουριστικό προορισμό και να προσδιοριστούν τα βασικά χαρακτηριστικά της εικόνας της. Η έρευνα διεξήχθη από το Εργαστήριο Μάρκετινγκ, MARLAB, του Πανεπιστημίου Μακεδονίας κατά τη χρονική περίοδο 15-30 Οκτωβρίου 2017.

Περιγραφή Δείγματος

Στο ερωτηματολόγιο της έρευνας απάντησαν 239 άτομα εκ των οποίων το 64,4% ήταν γυναίκες και το 35,6% άνδρες, με μια ηλικιακή διακύμανση από 16 έως 64 ετών (Πίνακας 1).

Συγκεκριμένα, το 60.2% των ερωτηθέντων ήταν μεταξύ 18 και 24 ετών,  το 22,2%  ανήκε στο ηλικιακό γκρουπ 25-34,  το  9,7% ανήκε στο γκρουπ 35-44,  το 6.3% των ερωτηθέντων ήταν μεταξύ 45-54 χρονών και το 1,6% ήταν μεταξύ 55-64 ετών.

Όσον αφορά την επαγγελματική κατάσταση (Πίνακας 2), η πλειοψηφία αυτών (55,2%) ήταν άνεργοι. Από την άλλη πλευρά,  το 28% των ερωτηθέντων ήταν υπάλληλοι του ιδιωτικού τομέα, το 6,3% ήταν επιχειρηματίες, το  5,4% δημόσιοι υπάλληλοι ενώ 2,9% ήταν αυτοαπασχολούμενοι,  το 1,3%  δήλωσε οικιακή εργασία και το 0,8% ήταν συνταξιούχοι.

Σε ότι αφορά την εκπαίδευση (Πίνακας 3), το 41,4% του δείγματος είχε πτυχίο πανεπιστημίου, το 45,6% ήταν φοιτητές/τριες, και το 7,5% είχε απολυτήριο λυκείου.

Σε σχέση με τον τόπο κατοικίας, οι συμμετέχοντες της μελέτης προέρχονταν από 24 διαφορετικούς δήμους της Ελλάδας. Η πλειοψηφία των αποκρινόμενων δήλωσε ως κατοικία τη Θεσσαλονίκη (48,8%),  το 8,9% την Αττική, το 7,3% το Ηράκλειο,  το 4,9% των ερωτηθέντων κατοικεί στις Σέρρες,  το 3.3% στην Πιερία, Πέλλα, και την Ημαθία ενώ το υπόλοιπο 26,8 % κατοικεί στους υπόλοιπους νομούς της χώρας.

Σε ότι αφορά το εισόδημα, η πλειοψηφία (39,4%) δήλωσε οικογενειακό εισόδημα μεταξύ 10.001-20.000 Ευρώ, το 32,5% δήλωσε μικρότερο των 10,000 Ευρώ, το 10,8% δήλωσε 20.001-30.000 Ευρώ και το 17,3% δήλωσε εισόδημα μεγαλύτερο των 30,001 Ευρώ.

Ταξιδιωτικό Προφίλ και Ικανοποίηση των Ελλήνων Τουριστών από την Εμπειρία τους Τουρκία

Το 46% των συμμετεχόντων στην έρευνα δήλωσε ότι η οικογένειά του (παππούδες) έχει καταγωγή από κάποια περιοχή της Τουρκίας. Από αυτούς, το 26.4% κατάγεται από την Τραπεζούντα,  το 17% από την Σμύρνη,  11.3% από την Κωνσταντινούπολη,  το 8.5% από της Αδριανούπολη,   4.7% από την Προύσα ,  2.8% από τη Ραιδεστό και 2.8% από την Σαμψούντα. Οι υπόλοιποι προέρχονταν από διάφορες άλλες περιοχές όπως τον Μαρμαρά, την Καλλίπολη , Ικόνιο, Κερασούντα και Σινόπη (Πίνακας 5).

Μεταξύ των ερωτηθέντων, το 38,3% έχει επισκεφθεί την Τουρκία. Από αυτούς, η μεγάλη πλειοψηφία (61,4%) έχει επισκεφθεί την Τουρκία μόνο μια φορά ενώ το 11,4% των αποκρινόμενων την έχει επισκεφθεί δύο φορές, και το 8% τρείς φορές. Ο πιο δημοφιλής προορισμός για τους Έλληνες είναι η Κωνσταντινούπολη. Το 68,2% των ερωτηθέντων έχει επισκεφθεί την Κωνσταντινούπολη 1-2 φορές.  Πολύ δημοφιλείς προορισμοί είναι επίσης η Αδριανούπολη, την οποία έχει επισκεφθεί 1-2 φορές το 29.3% των αποκρινόμενων, το Αϊβαλή (23,7%), η Σμύρνη (23,1%), η Έφεσος (22,9%), η Πέργαμος (15,2%), η Μαρμαρίδα (15,2%) και η Προύσα (15.2%).  Λιγότερο δημοφιλείς προορισμοί βάσει των ερωτηθέντων που έχουν επισκεφθεί την Τουρκία είναι η Αττάλεια, την οποία έχει επισκεφθεί 1-2 φορές το 10%, η Αλικαρνασσός (10%), η Παναγία Σουμελά (9,7%),  το Τσανάκκαλε  (9,7%) και η Καππαδοκία (9,4%).

Όσον αφορά το σκοπό του ταξιδιού, η πλειοψηφία των αποκρινόμενων (77,1%) που έχουν επισκεφθεί την Τουρκία δήλωσαν ότι το έκαναν για λόγους διασκέδασης/ψυχαγωγίας, ενώ το 8,3% επισκέφτηκε την Τουρκία για επαγγελματικούς λόγους,  το 6,3% για ιστορικούς σκοπούς, το 2,1% για θρησκευτικούς λόγους και το 6,3% για άλλες αιτίες.

Το 53,7% των ερωτηθέντων που έχουν επισκεφθεί την Τουρκία, οργανώνουν το ταξίδι τους μόνοι τους ενώ το 46,3% χρησιμοποιούν ταξιδιωτικούς πράκτορες για την οργάνωση του/των ταξιδιού/ών τους.  Σε ότι αφορά στην ικανοποίηση τους από την εμπειρία τους στην Τουρκία, το 28,3% των αποκρινόμενων ήταν πολύ ικανοποιημένοι με την επίσκεψή τους στην Τουρκία, το 53,3% ήταν ικανοποιημένοι,  το 12% ήταν κάπως ικανοποιημένοι ενώ το υπόλοιπο  5,4% δεν ήταν ικανοποιημένοι ή ήταν εντελώς δυσαρεστημένο (1,1%).

Το 68,4% δήλωσε ότι θα χαρεί να επισκεφτεί την Τουρκία στο μέλλον,  το 21,1% δεν είναι σίγουροι ενώ το  10,6% δήλωσε ότι δεν σκοπεύει να επισκεφτεί τη χώρα ξανά. Επίσης, το 64,6% ότι θα προτρέψει μέλη της οικογένειας του να επισκεφτούν την Τουρκία, το 64,1% θα προτρέψει τους φίλους/ες του, το 57,6% θα προτρέψει γνωστούς και συναδέλφους και το 40% θα κάνει την προτροπή στα κοινωνικά δίκτυα.

Η Εικόνα της Τουρκίας ως Τουριστικού Προορισμού

Για την μέτρηση της εικόνας της Τουρκίας ως τουριστικού προορισμού, οι ερωτήσεις της εικόνας του προορισμού αναπτύχθηκαν με βάση τη σχετική βιβλιογραφία του τουρισμού και του μάρκετινγκ (Martin and Eroglu, 1993; Dogjin, Ahn, Zhou and Wu, 2009).  Το τελικό εργαλείο μέτρησης της εικόνας του προορισμού εμπεριέχει 16 χαρακτηριστικά και ρωτά τους αποκρινόμενους σχετικά με τον βαθμό στον οποίο συμφωνούν με αυτά τα χαρακτηριστικά , σε κλίμακα 1( διαφωνώ απόλυτα)  έως 5 (συμφωνώ απόλυτα) .

Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι η Τουρκία θεωρείται ιστορικός προορισμός (μέσος όρος= 4.12), έχει παραδοσιακό χαρακτήρα (μέσος όρος= 3.94), με φιλικούς ανθρώπους (μέσος όρος= 3.15), είναι προορισμός με ποικιλία στο φαγητό (μέσος όρος= 3.72), και καλό φαγητό (μέσος όρος= 3.59).  Επιπλέον, είναι καλός προορισμός για ψώνια (μέσος όρος= 3.58), με καλές τιμές (μέσος όρος= 3.50), είναι προορισμός ελκυστικός (μέσος όρος=3.62), και δημοφιλής (μέσος όρος= 3.52) (Πίνακας 6).

Πίνακας 6   Τα χαρακτηριστικά της εικόνας της Τουρκίας ως τουριστικού προορισμού (μέρος α)

Για τους ερωτηθέντες, η Τουρκία δεν θεωρείται ως ένας προορισμός με κατανόηση προς τις άλλες κουλτούρες (μέσος όρος= 2,08), δεν την βλέπουν ως έναν εξωτικό προορισμό (μέσος όρος= 2,54), ούτε ως έναν ανεπτυγμένο προορισμό σε ότι αφορά την καινοτομία (μέσος όρος= 2.77) και τις νέες τεχνολογίες (μέσος όρος= 2,89). Επιπρόσθετα, οι ερωτηθέντες δεν πιστεύουν ότι οι περισσότεροι άνθρωποι έχουν θετική άποψη για την Τουρκία ως τουριστικό προορισμό (μέσος όρος= 2,95). Ωστόσο, δεν θεωρείται ένας ακριβώς προορισμός (μέσος όρος= 2,57) (Πίνακας 7).

Πίνακας 7 Τα χαρακτηριστικά της εικόνας της Τουρκίας ως τουριστικού προορισμού (μέρος β)

Τέλος, έγιναν δύο συγκρίσεις, η μία αφορούσε στο πώς αντιλαμβάνονται την εικόνα της Τουρκίας τα άτομα οποία έχουν καταγωγή από κάποια περιοχή της Τουρκίας σε σχέση με τα άτομα που δεν κατάγονται από την Τουρκία με σκοπό να εντοπισθούν διαφοροποιήσεις, αν υπάρχουν. Η στατιστική ανάλυση (Πολυμεταβλητή Ανάλυση Διακύμανσης ή Multivariate Analysis of Variance ? MANOVA) έδειξε ότι δεν υπάρχουν σημαντικές διαφοροποιήσεις στο πως αντιλαμβάνονται τα χαρακτηριστικά της εικόνας της Τουρκίας τα δύο γκρουπ.

Στη συνέχεια, έγινε σύγκριση μεταξύ των ατόμων που έχουν επισκεφτεί την Τουρκία και αυτών που δεν έχουν πάει στη χώρα. Τα αποτελέσματα της ανάλυσης (Πολυμεταβλητή Ανάλυση Διακύμανσης ή Multivariate Analysis of Variance ? MANOVA) έδειξαν σημαντικές διαφορές στην πρώτη ομάδα των χαρακτηριστικών με το γκρουπ αυτών που έχουν επισκεφτεί την Τουρκία να βαθμολογεί πιο θετικά τα χαρακτηριστικά της εικόνας της χώρας σε σχέση με το γκρουπ των ατόμων που δεν έχουν επισκεφτεί το συγκεκριμένο προορισμό (Πίνακες 8 και 9).

Πίνακας 8 Σύγκριση μεταξύ αυτών που έχουν ταξιδέψει στην Τουρκία και αυτών που δεν έχουν επισκεφτεί τη χώρα σε ότι αφορά στην εικόνα του προορισμού (μέρος α)

Πίνακας 9 Σύγκριση μεταξύ αυτών που έχουν ταξιδέψει στην Τουρκία και αυτών που δεν έχουν επισκεφτεί τη χώρα σε ότι αφορά στην εικόνα του προορισμού (μέρος β)

Συμπερασματικά, η έρευνα δείχνει ότι ένα σημαντικό ποσοστό των ελλήνων επισκέπτεται την Τουρκία από το οποίο η συντριπτική πλειοψηφία επιλέγει την Κωνσταντινούπολη για την επίσκεψή του. Σε ότι αφορά στα θετικά χαρακτηριστικά της εικόνας της, η Τουρκία ως τουριστικός προορισμός θεωρείται ένας ιστορικός, παραδοσιακός και ελκυστικός προορισμός, με ποικιλία και καλό φαγητό, με φιλικούς κατοίκους, και πολύ καλές τιμές. Στα αρνητικά χαρακτηριστικά της εικόνας της χώρας είναι ότι η Τουρκία θεωρείται να μη δείχνει κατανόηση στους διαφορετικούς πολιτισμούς και τα έθιμά τους ενώ οι έλληνες θεωρούν ότι γενικά δεν έχει θετική εικόνα ο κόσμος για τη χώρα. Επίσης, θεωρείται ότι στερείται καινοτομίας και δεν είναι ένας ανεπτυγμένος τεχνολογικά προορισμός. Παράλληλα, τα ευρήματα δείχνουν ότι οι έλληνες οι οποίοι έχουν επισκεφτεί την Τουρκία είναι ικανοποιημένοι σε μεγάλο βαθμό από την εμπειρία τους εκεί και προτίθενται όχι μόνο να την επισκεφτούν ξανά αλλά και να προτρέψουν φίλους, συγγενείς και γνωστούς να την επισκεφτούν.  Τέλος, τα αποτελέσματα της έρευνας δείχνουν ότι η καταγωγή δεν διαδραματίζει ρόλο στο πως αντιλαμβάνονται οι έλληνες την Τουρκία. Αντίθετα η προηγούμενη εμπειρία με τη χώρα φαίνεται να βελτιώνει την εικόνα που έχουν οι έλληνες για αυτή.